In Mindfield begeeft de Deense neurobiologe en journaliste Lone Frank zich naar de frontlinie van de neurowetenschap. Zij stelt dat deze wetenschap het mensbeeld dat we nu kennen op de kop zal zetten. De manier waarop we naar onszelf kijken zal veranderen in een wetenschappelijke manier. Of zoals Frank het stelt, we zullen onszelf steeds meer gaan zien als “een zak neuronen”.
Hoe doet een zak neuronen aan zingeving? Om het contrast tussen de wetenschap en het persoonlijke zo inzichtelijk mogelijk te maken verweeft Frank de twee perspectieven. In het eerste hoofdstuk houdt zij bijvoorbeeld hersenen in haar handen die onderwerp van studie zijn voor het Harvard Brain Tissue Resource Center. Naast de technische beschrijvingen van de neuroloog beschrijft Frank ook haar persoonlijke ervaringen. Ze houdt hier, zo schrijft ze, iets vast dat ooit de essentie van een persoon moet zijn geweest. Het kille wetenschappelijke perspectief versus het doorleefde, menselijke perspectief.
Frank bespreekt de wetenschappelijke neurobenadering van God, ethiek, geluk, het sociale, economie en in het laatste hoofdstuk stelt ze de hamvraag. De vraag die Tom Wolfe stelt is “what happens to the human mind when it comes to know itself absolutely?” Franks antwoord is een optimistisch antwoord. Absolute kennis van onszelf is de belofte van vrijheid. De vrijheid om te reageren op dingen zoals je zou willen en de vrijheid om jezelf naar eigen goeddunken te scheppen: “your personal biology is not a prison, but a lump of playdough you can help form.”
Frank ziet gelukkig ook de moelijke kant van deze revolutie. Wanneer de ziel voorgoed vaarwel wordt gezegd zeggen we ook vaarwel tegen de zin van het leven. Mens zijn zal niet langer betekenen dat er meer is dan we kunnen meten. Mens zijn zal samenvallen met het biologische zijn. Dat is geen opbeurende boodschap geeft ze toe. De mens zal zelf zijn zin moeten maken. Zingeving op zijn moeilijkst.
Mindfield. How brain science is changing our world. Lone Frank. Oxford: Oneworld Publications, 2009. In het Nederlands verkrijgbaar onder de titel. De vijfde revolutie, 2009.